Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem obowiązku alimentacyjnego jest ten, który obliguje rodziców do łożenia na rzecz dzieci. Jednakże zobowiązani do alimentów mogą być wobec siebie małżonkowie po rozwodzie, dziadkowie wobec wnuków, ale także dzieci wobec rodziców czy dziadków, a nawet pomiędzy rodzeństwem. Zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej k.r.o.), obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Stosownie do art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Oznacza to zatem, że jeśli dziecko jest w stanie samodzielnie się utrzymać, rodzice nie są zobowiązani do dalszego łożenia na jego utrzymanie. Obowiązek ten, wbrew powszechnej opinii, nie wygasa wraz z osiągnięciem przez dziecko pełnoletniości, ale zgodnie z orzecznictwem polskich sądów, taki obowiązek alimentacyjny utrzymuje się do czasu zakończenia przez dziecko edukacji. Dotyczy to nie tylko szkoły podstawowej i liceum, ale także podjęcia przez dziecko studiów.

„Rodzice pełnoletniego dziecka, które kontynuuje naukę, obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem niego.”

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 1999 r., II CKN 828/97

Wyjątek od tego stanowi jednakże podjęcie studiów wieczorowych lub zaocznych, które najczęściej powiązane są z podjęciem pracy w ciągu dnia. W takim przypadku sąd bada, jaki dochód uzyskuje dziecko oraz jakie ponosi koszty związane ze swoim utrzymaniem i edukacją zaoczną – zazwyczaj odpłatną – jeśli sąd dojdzie do przekonania, że dochód dziecka jest wystarczający do jego utrzymania i pokrycia kosztów studiów, może stwierdzić wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego.

Jeśli dorosłe dziecko co prawda kontynuuje edukację, ale podjęło również zatrudnienie, a zatem nie jest w stanie w pełni samodzielnie się utrzymać, ale posiada dochód, może to stanowić podstawę do obniżenia alimentów.

Z uwagi na fakt, że obowiązek alimentacyjny jest najczęściej realizowany na podstawie wcześniej wydanego wyroku lub podpisanej ugody, po ustaniu podstawy obowiązku alimentacyjnego – czyli braku możliwości samodzielnego utrzymania się przez dziecko – należy wnieść do sądu pozew o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. W innym przypadku komornik mógłby w dalszym ciągu, na podstawie wyroku lub ugody zaopatrzonej w klauzulę wykonalności egzekwować alimenty, nie jest on bowiem uprawniony do merytorycznego rozpoznania, czy obowiązek alimentacyjny w dalszym ciągu powinien być realizowany.

Z uwagi na fakt, że obowiązek alimentacyjny jest najczęściej realizowany na podstawie wcześniej wydanego wyroku lub podpisanej ugody, po ustaniu podstawy obowiązku alimentacyjnego – czyli braku możliwości samodzielnego utrzymania się przez dziecko – należy wnieść do sądu pozew o stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. W innym przypadku komornik mógłby w dalszym ciągu, na podstawie wyroku lub ugody zaopatrzonej w klauzulę wykonalności egzekwować alimenty, nie jest on bowiem uprawniony do merytorycznego rozpoznania, czy obowiązek alimentacyjny w dalszym ciągu powinien być realizowany.

Jeśli potrzebują Państwo pomocy w sprawach związanych z alimentami, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią.